မုန္​ညင္​း စိုက္​နည္​း

၁။ စိုက္ပ်ိဳးသည့္ေဒသ
ကမာၻ႔အႏွံ႕အျပားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ ေဒသမေ႐ြးစိုက္ပ်ိဳးနိုင္သည္။ ေအးေသာရာသီဥတုရွိသည့္ ေဒသတြင္ ပိုမိုစိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။

၂။ အမ်ိဳးအစား
မုန္ညင္း႐ြက္သည္ အ႐ြက္အေရာင္၊ အႀကီး၊ အေသး၊ အေခ်ာအၾကမ္းေပၚမူတည္၍ အမ်ိဳးအစားအမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပား ၾကသည္။ ျမန္မာအမည္မွာ မုန္ညင္း႐ြက္ျဖစ္ၿပီး အဂၤလိပ္အမည္မွာ Mustard ျဖစ္သည္။

၃။ ေျမႏွင့္ရာသီဥတုေျ

မအမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ စိုက္ပ်ိဳးနိုင္ေသာ္လည္း ေျမဆီဩဇာျပည့္စုံရန္ အေရးႀကီးသည္။ ေျမညံ့တြင္ေနာက္ေခ်း၊ ေျမ ေဆြး မ်ားမ်ားထည့္ေပးရန္လိုသည္။ ေရမဝပ္ေသာေျမ ျဖစ္ရမည့္အျပင္ ေျခာက္ေသြ႕ေသာေျမလည္း မဟုတ္ရပါ။ ေျမ၏ အခ်ဥ္ဓာတ္ကို အေတာ္အတန္ခံနိုင္ရည္ရွိၿပီး pH (၅.၃) မွ (၆.၅) အထိစိုက္ပ်ိဳးနိုင္သည္။ ကယ္ဆီယမ္ နည္းေသာေျမတြင္ အူတိုင္ပုပ္တတ္သည္။ မိုးမ်ားေသာေဒသမ်ားတြင္ မိုးေရျဖင့္ ကယ္ဆီယမ္ဆုံးရႈံး တတ္ေသာ ေၾကာင့္ အရိုးမႈန႔္ (ဂ်စ္ပဆန္)ကို ထည့္ေပးရန္လိုသည္။ မိုးမ်ားေသာရာသီတြင္ ေရာဂါအလြန္က်ေရာက္ေသာ ေၾကာင့္ မိုးနည္းေသာအခ်ိန္ကို ေ႐ြးစိုက္ရမည္။ အေအးႀကိဳက္ေသာသီးႏွံျဖစ္၍ အေအးဓာတ္ကို အေတာ္အတန္ ခံ နိုင္ရည္ရွိသည္။ တစ္ႏွစ္ပတ္လုံး မိုေရခ်ိန္သင့္တင့္စြာ ႐ြာသြန္းေသာ ေဒသမ်ားတြင္ မုန္ညင္း႐ြက္ကို တစ္ႏွစ္ပတ္ လုံး စိုက္ပ်ိဳးနိုင္သည္။ အသင့္ေတာ္ဆုံး အပူခ်ိန္မွာ (၁၅ - ၂၀) ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္အၾကား ျဖစ္သည္။

၄။ ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း
အခ်ိဳ႕ေသာေဒသမ်ားတြင္ ပ်ိဳးေထာင္၍စိုက္ပ်ိဳးသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ တိုက္ရိုက္စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။ ရာသီဥတု ဆိုး႐ြားေသာ အခ်ိန္မ်ားတြင္ ပ်ိဳးေထာင္ၾကသည္။ တစ္ဧကလွ်င္ မ်ိဳးေစ့ (၆ - ၇) ေပါင္ႏႈန္း အသုံးျပဳသည္။

၅။ ဓာတ္ေျမဩဇာႏႈန္းထား
တစ္ဧကအတြက္ - ႏြားေခ်း (၁၀ - ၁၅) တန္၊ ယူရီးယား (၂၂၄) ေပါင္၊ တီစူပါ (၁၁၂) ေပါင္ ႏွင့္ ပိုတက္ရွ္ (၂၈) ေပါင္

၆။ ေျမျပဳျပင္ျခင္း
မစိုက္ပ်ိဳးမီ (၃-၄) ပတ္အလိုတြင္ ေျမျပဳျပင္ရန္လိုသည္။ ေျမေကာင္း၊ ေျမပြႀကိဳက္ေသာေၾကာင့္ ေျမမျပဳျပင္မီ ႏြားေခ်း၊ ေျမေဆြးခ်ပီးမွ ထြန္၊ ထယ္လိုက္ပါ။ ထြန္ေရးေကာင္းသည္အထိ ေျမကိုျပဳျပင္ပါ။ ေရဝပ္ေသာေနရာ ျဖစ္ ပါက ေဘာင္တင္၍စိုက္ပါ။ မစိုက္မီ ဓာတ္ေျမဩဇာမ်ားကို တစ္ရက္အလိုတြင္ခ်ေပးပါ။

၇။ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း
ပ်ိဳးေထာင္စိုက္ပ်ိဳးပါက အ႐ြက္ေသးမ်ိဳးအတြက္ တစ္ေပကြာအတန္းမ်ားတြင္ တစ္ပင္ႏွင့္တစ္ပင္ ၆ လက္မ ျခား ၍ စိုက္ပါ။ အ႐ြက္ႀကီးမ်ိဳးကို တစ္ေပအကြာတန္းမ်ားတြင္ တစ္ပင္ႏွင့္တစ္ပင္ တစ္ေပျခားစိုက္ရမည္။ အေစ့မွ အပင္ေပါက္ရန္ (၅ - ၆) ရက္ ၾကာၿပီး အ႐ြက္အေရအတြက္ (၄ - ၅) ႐ြက္ရလာလွ်င္ ပ်ိဳးပင္မ်ားကို စိုက္ခင္းသို႔ ခ် နိုင္သည္။ စိုက္ပ်ိဳးခ်ိန္တြင္ ေျမႀကီးတြင္း ေရအလုံအေလာက္ရွိရန္ အေရးႀကီးသည္။ သို႔မဟုတ္ စိုက္ၿပီးလွ်င္ခ်က္ ခ်င္း ေရသြင္းသင့္ပါသည္။

တိုက္ရိုက္စိုက္ပ်ိဳးပါက တစ္တန္းႏွင့္တစ္တန္း (၁ - ၁.၂၅) ေပ ကြာေသာစိုက္တန္းတြင္ မ်ိဳးေစ့ကို ထူထူခ်ေပးၿပီး ေျမပါးပါးျဖင့္ ဖုံးေပးပါ။ အ႐ြက္ (၂ -၃) ႐ြက္ထြက္လာပါက တစ္ပင္ႏွင့္တစ္ပင္ (၂ - ၃) လက္မျခားၿပီး မႈန္းေပး ရမည္။ အပင္ငယ္မ်ားဆက္လက္ႀကီးထြားလာ၍ အပင္ၾကပ္လာတိုင္း တစ္ပင္ျခား မႈန္းေပးပါ။ စိုက္ၿပီး (၂၅ - ၃၀)ရက္ၾကာပါက မုန္ညင္း႐ြက္မ်ား စားသုံးနိုင္ၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္း မႈန္းေသာအပင္မ်ားကို စားသုံး ျခင္း၊ ေရာင္းခ်ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္နိုင္ပါသည္။ မုန္ညင္းကို ေမလမွ ဒီဇင္ဘာလအထိ စိုက္ပ်ိဳးနိုင္ပါသည္။

၈။ အပင္ျပဳစုျခင္း
မုန္ညင္းကိုစိုက္ၿပီးပါက အေစာပိုင္းေပါင္းျမက္ႏွိမ္ထားရန္ အေရးႀကီးသည္။ အပင္ႀကီးျမန္ျခင္းေၾကာင့္ အေစာ ပိုင္းေပါင္းနိုင္ထားပါက ေနာက္ပိုင္းတြင္ေပါင္းလိုက္ရ သက္သာသည္။ ေပါင္းလိုက္ေျမဆြရာတြင္ မထိခိုက္ေစ ရန္ ဂ႐ုျပဳပါ။

၉။ ေရသြင္းျခင္း
မုန္ညင္းသည္ အစိုဓာတ္လုံလုံစေလာက္ေလာက္ အၿမဲရွိရန္လိုသည္။ ပူအိုက္ေျခာက္ေသြ႕ေသာရာသီတြင္ ေျမအစို ဓာတ္ အၿမဲရွိေနေစရန္ ေကာက္ရိုး၊ ျမက္ေျခာက္တို႔ျဖင့္ အပင္ေျခကို အုပ္ေပးပါ။ လိုအပ္ပါက ေရသြင္းေပးရမည္။ ေရဝပ္ဒဏ္ မခံနိုင္ေသာေၾကာင့္ ေရကိုလိုအပ္သည္ထက္ပို၍ မသြင္းမိရန္အေရးႀကီးသည္။

၁၀။ ရိတ္သိမ္းျခင္း
အပင္မ်ားေရာင္းတန္းအ႐ြယ္ ေရာက္လာေသာအခါ ၾကပ္ေနေသာအပင္မ်ားကိုႏႈတ္၍ သန႔္စင္စြာေဆးေၾကာၿပီး ေရာင္းခ်နိဳင္သည္။ သို႔မဟုတ္ အျပင္ဘက္ဆုံးအ႐ြယ္ႀကီးေသာ အ႐ြက္မ်ားကိုခူး၍ ေရာင္းနိုင္သည္။ အ႐ြက္မ်ား ခူးျဖတ္ရာတြင္ အပင္ဆက္လက္ႀကီးထြားနိုင္ရန္ အပင္ေပၚ၌ အ႐ြက္လုံေလာက္စြာ ခ်န္ထားရမည္။ အ႐ြက္ေခ်ာ သည့္ မုန္ညင္းမ်ိဳးကို ပြင့္တန္ထြက္၍ အပြင့္မ်ား စတင္ပြင့္သည့္အခ်ိန္အထိထား၍ ရိတ္သိမ္းနိုင္သည္။ အေစ့ တည္၍ အေတာင့္မ်ားစတင္ျဖစ္ေပၚလာပါက အ႐ြက္မ်ားၾကမ္းလာေသာေၾကာင့္ ၎အဆင့္အထိ မထားသင့္ေပ။

၁၁။ မ်ိဳးေစ့ ထုတ္လုပ္ျခင္း
မုန္ညင္းသည္ ပင္ျခားဝတ္မႈန္ကူးပင္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မ်ိဳးေစ့ထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ သီးျခားစိုက္ပ်ိဳးသင့္သည္။ စိုက္ၿပီး ရက္ေပါင္း (၇၀ - ၈၀) ခန႔္ၾကာေသာ္ အပင္၏အလယ္မွပြင့္တံထြက္လာသည္။ ပန္းစတင္ပြင့္ခ်ိန္တြင္ ပြင့္ တံတစ္ေလ်ာက္ ပ်မ်ားက်ေရာက္တတ္ျခင္းေၾကာင့္ မ်ိဳးေစ့အထြက္ႏႈန္းကို ေလ်ာ့ေစသည္။



ပိုးမႊားေရာဂါကင္းစင္၍ ထြားႀကိဳင္းေသာအပင္မ်ားကို ေ႐ြးခ်ယ္၍ မ်ိဳးယူပါ။ ၇၅% အသီးရင့္မွည့္လာပါက စတင္ ရိတ္သိမ္းပါ။ တာရွည္စြာဆက္လက္ထားရွိပါက အေတာင့္မ်ား ေျခာက္ေသြ႕ေပါက္ကြဲၿပီး မ်ိဳးေစ့အေလအလြင့္မ်ား ျဖစ္ေစသည္။ အပင္တစ္ပင္လုံးကို ႏႈတ္၍ ဖ်ာေပၚ (သို႔) တာေပၚလင္မိုးကာဖ်င္ေပၚထား၍ ေနလွန္းရသည္။ အေတာင့္မ်ားအားလုံး ေျခာက္ေသြ႕ပါက တုတ္ႏွင့္ရိုက္ၿပီး ျပာေလွ႕ကာ အေစ့မ်ားကို သန႔္စင္ယူနိုင္သည္။